ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ: ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ
του Ανδρέα Κεντζού
Σκηνοθεσία: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΕΩΡΓΑΛΑΣ
Θέατρο «104»
Ευμολπιδών 41, Κεραμεικός
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί:
® Αυγουστίνος Ρεμούνδος, Δήμητρα
Σύρου, Έλενα Τυρέα
Αναλύει η Μαρίνα Αποστόλου την παράσταση της Πέμπτης 8
Μαΐου 2025 (στις 9.15 μ.μ.)
«Τα καλύτερα
ταξίδια είναι τα εσωτερικά…» «Πάντα δουλεύουν
τα μπάνια του λαού…» «Πολύς κόσμος
είναι κάπως… Δεν είναι εύκολη η ζωή…» «-Στον Θεό
πιστεύεις; Γάμα την εκκλησία… (…) Αν πίστευες…; -Θα ήταν καλύτερα;
-Να δοκιμάσεις! -Φαγητό είναι;» |
Σύνοψη: Η Ράνια και η Μαρία, δύο γειτόνισσες και πρόσφατα
φίλες, γυρίζουν στο διαμέρισμα της πρώτης μετά από έξοδό τους σε μπαρ μια νύχτα
όπου όλη η πόλη πάλλεται από διαδηλώσεις. Η διασκέδασή τους συνεχίζεται στο
σπίτι με τις δύο διαφορετικές γυναίκες να μιλούν για τη ζωή τους και η μία να
ανοίγεται στην άλλη μέσα από την αποκάλυψη καθοριστικών εμπειριών και φοβερών
βιωμάτων. Ο ερχομός του συζύγου της Ράνιας Γιάννη, που υπηρετεί με μεγάλη
επιτυχία ως ανθυπαστυνόμος στις ειδικές μονάδες καταστολής και αποκατάστασης
της τάξης, θα διαταράξει το ήδη ηλεκτρισμένο κλίμα στο σπίτι του ζευγαριού ενώ
η άμεση επαφή του με τη Μαρία εν τη απουσία της Ράνιας για λίγη ώρα θα πυροδοτήσει
περαιτέρω αποκαλύψεις και θα οδηγήσει τη Μαρία σε μοιραίες κινήσεις.
Την ημέρα που πήγα να
παρακολουθήσω την παράσταση, εκείνο το πρωινό, είχα συζητήσει με γνωστό μου
πρόσωπο ιστορίες από την παιδική ηλικία, κυρίως τη δική του. Πόσο ζηλοφθονούσε
τον μικρότερό του αδελφό και τον χτυπούσε γιατί εκείνος είχε δώρο ποδήλατο από
τη νονά του ενώ ο ίδιος δεν είχε καν νονά και άρα όχι και ποδήλατο, πώς ο
μικρός δεν είχε τα ίδια μαθήματα να διαβάσει καθώς ήταν στο δημοτικό σχολείο
ακόμα, γεγονός που αποτελούσε έναν ακόμη λόγο για ξυλοδαρμό του από τον μεγάλο
κ.ο.κ. . Η ζήλεια λοιπόν που αφυπνίζεται από την αδικία, εσύ που έχεις και
απολαμβάνεις και εγώ που στερούμαι, εσύ που έχεις σταθεί τυχερός στις συγκυρίες
και όχι απλά δεν υπέστης κάτι κακό αλλά και όσα άσχημα σε βρήκαν τα ξεπέρασες εύκολα
ενώ εγώ υποφέρω και ίσως και να έχω καταστραφεί μέσα σε λίγα λεπτά, είναι μια
έντονη αντίδραση και όχι απλά ένα συναίσθημα αυθόρμητο και φυσιολογικό. Μια
αντίδραση όμως που, αν δεν ελεγχθεί και δεν εκλογικευθεί, ενδέχεται να επιφέρει
ολέθριες συνέπειες συνδεόμενη στενά με την εκδίκηση και την ισοπέδωση. Να τι
προβληματίζει κυρίως τον δραματουργό στην προκειμένη περίπτωση.
Το έργο του Ανδρέα Κεντζού
συζητάει με μια γλώσσα φυσική και ρεαλιστική, που όταν πρέπει αγγίζει την
υπερβολή και υπερβαίνει το πραγματικό, μια πληθώρα θεμάτων χωρίς όμως να
αναμειγνύει πολυάριθμα μη σχετικά μεταξύ τους ζητήματα μέσα σε μια αγωνία να
καταγγελθούν όλα όσα «βασανίζουν» τον συγγραφέα. Αυτό το αναφέρω διότι είναι
κάπως σύνηθες φαινόμενο στη σύγχρονη ελληνική δραματουργία να μπερδεύονται
πολλαπλά θέματα στο ίδιο έργο. Ο Κεντζός μέσα από το κείμενό του εκδηλώνει την
ανάγκη να κουβεντιάσει τον παράγοντα τύχη και το πόσο αυτός επηρεάζει τη ζωή
και την εξέλιξη των ανθρώπων. Την ευτυχία και τη δυστυχία τους. Τις αποφάσεις
που λαμβάνουν με βάση τα γεγονότα που δεν προκύπτουν από τη δράση των ιδίων.
Μέσα στο πνεύμα συχνά του ανεξήγητου και του ανερμήνευτου, παρεισφρέει η πίστη
σε ανώτερες δυνάμεις που παρακολουθούν τον άνθρωπο άνωθεν, επιβάλλονται,
κρίνουν, διακρίνουν τα πρόσωπα σε κατηγορίες και ορίζουν ποιους αγαπούν, ποιους
τιμωρούν και ποιους θέλουν κοντά τους. Οι ανώτερες βέβαια αυτές δυνάμεις δεν
είναι άλλες παρά ο Θεός, έτσι όπως αυτός συστήθηκε στους περισσότερους στην
παιδική ηλικία με άλλους να τον απορρίπτουν στη συνέχεια και άλλους να
πιστεύουν σχεδόν τυφλά σε αυτόν διότι μόνο έτσι αντλούν δύναμη και επιβιώνουν
ψυχολογικά.
Παράλληλα,
παρουσιάζεται και σχολιάζεται το προφίλ του μέσου Έλληνα με τις διαχρονικές
απαξίες και ιδιότητες/χαρακτηριστικά που τον διέπουν. Εργασία στον δημόσιο
τομέα που συνεπάγεται εξασφάλιση λόγω μη απόλυσης, μικροαστική ζωή με μπάνια
στη θάλασσα τον Αύγουστο, δώρο ένα ουίσκι από την Ιαπωνία που όμως είναι
άφθαστη χώρα για τον μέσο μισθωτό, φιλίες στην ενήλικη ζωή που είναι σχεδόν
αδύνατες και όταν συνάπτονται κρύβουν ένα άγνωστο υπόβαθρο μέχρι αυτό να έρθει
στην επιφάνεια και να τις καταρρίψει, η άποψη του κόσμου για την αστυνομία και
τον ρόλο των λειτουργών της, η βία με την οποία είναι συνυφασμένο το εν λόγω σκληρό
για τους εργαζομένους επάγγελμα, η απόρριψή του από τους πολλούς στην κοινωνία,
η αναγκαιότητά του από την άλλη πλευρά για λόγους ασφαλείας, η μίζερη στάση
απέναντι σε ό,τι πράττει και αποτολμά ο άλλος με τη γνωστή ευχή «καλό κουράγιο»,
ο παραλογισμός που γεννιέται από τον πόνο, η αυτό-εγκατάλειψη και η καταφυγή σε
μάταιες λύσεις.
Πρόκειται για ένα
δραματικό κείμενο σαφώς ανοιχτό, διότι μέσα από την υπερβολή και τα ακραία συμβάντα
που παρουσιάζει, δίνει τον λόγο στο κοινό που παρακολουθεί να εξαγάγει τα δικά
του συμπεράσματα. Το αν υπάρχει Θεός ή όχι, το γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι αλώβητοι
ενώ άλλοι χάνονται σε μια στιγμή, το γιατί πιστεύεται πως καμιά φορά η θέση ενός
παιδιού είναι κοντά στον Κύριο ενώ θα έπρεπε κανονικά να είναι δίπλα στη μητέρα
του, το πώς οφείλει να αλλάξει ζωή μια γυναίκα που γίνεται μητέρα, το πώς μια μάνα
εξισορροπεί την ανάγκη της να είναι και γυναίκα, το πώς η αφέλεια και η
ευπιστία συνιστούν πλέγμα προστασίας έναντι της σκληρότητας της ζωής, το γιατί
κάποια ζευγάρια δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν, το γιατί όλη η κοινωνία φλέγεται
και απλά καταστέλλεται αντί να προχωράει τελικά.
Έχουμε να κάνουμε με μια
άρτια σκηνοθετημένη παράσταση, με γοργή ροή, χωρίς μεγάλη διάρκεια (κρατάει 70’),
στοιχείο που προσωπικά θεωρώ προσόν καθώς υπάρχει μεστότητα, ευστοχία και ουδέν
ίχνος φλυαρίας, με πολλές ανατροπές και μη αναμενόμενες αποκαλύψεις και κυρίως με
ένα πολύ δυνατό φινάλε σε αργή κίνηση που προβληματίζει εκ νέου τους θεατές για
το κεντρικό ερώτημα των συμπτώσεων στη ζωή. Η κατάλληλη χρήση των φωτισμών από
τον Δημήτρη Γεωργαλά που την σκηνοθέτησε, το σκοτάδι που διαιρούσε τις σκηνές/ενότητες
του έργου, η εισαγωγή που πραγματοποιείται ήδη από την είσοδο του κοινού στην
πλατεία (αναβοσβήνουν φώτα και ακούγεται από την τηλεόραση η τραγική είδηση του
θανάτου ενός μικρού κοριτσιού), η οθόνη με το πρόσωπό της μικρής να εμφανίζεται
εκεί, η είσοδος του σκληρού ενίοτε κυνικού αστυνομικού, η φυσικότητα στα όρια
του νατουραλισμού ενίοτε όλων των ηθοποιών (π.χ. το άναμμα του μικρού πούρου
από τον αστυνομικό, το άνοιγμα του παραθύρου, το πώς υποδεικνύει ωμά στη Μαρία να
αυτοκτονήσει, νωρίτερα οι διάλογοι των δύο φίλων) αλλά και η τραγική κατάληξη
των τριών προσώπων στο τέλος με ένα τέταρτο πρόσωπο να τα φωτίζει στο σκοτάδι
με φακό ενώ ακουγόταν η ανακοίνωση του συμβάντος στο διαμέρισμα του ζευγαριού, όλα
αυτά συνέθεσαν ένα πολύ καλό αισθητικό αποτέλεσμα.
Αναφορικά με τους τρεις
ηθοποιούς, αυτό που έχω να σημειώσω είναι πως ήταν άριστα εναρμονισμένοι, εμφανώς
ταιριαστοί επί σκηνής, και ισοδύναμοι, θα έλεγα, υποκριτικά γι’ αυτό και μου
άρεσαν εξίσου. Ο καθένας τους ανέλαβε και ενσάρκωσε άψογα τον ρόλο του. Η
Δήμητρα Σύρου έπαιξε εξαιρετικά τη θρησκόληπτη γυναίκα που δεν υποψιάζεται το
παραμικρό (παρότι εργάζεται στις εσωτερικές υποθέσεις της αστυνομίας και άρα ερευνά
τα «απολωλότα της πρόβατα») και δείχνει εύκολα εμπιστοσύνη σε μια φιλία που
γεννιέται σε μεγάλη ηλικία και συνήθως δύσκολα είναι υγιής και χωρίς σκιές, η
Έλενα Τυρέα υποκρίθηκε τέλεια την αδίστακτη ορθολογίστρια που κάποτε ήταν
επιτυχημένη επαγγελματίας, μετά αφοσιώθηκε στην κόρη της και πλέον μισεί τον κόσμο
όλο και κυρίως όσους είναι «εφτάψυχοι», αφού πρώτα διήλθε απελπισμένα μια
περίοδο πνευματικής αναζήτησης κοντά στον Θεό με στόχο τη σωτηρία της ψυχής της
και ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος ερμήνευσε μοναδικά τον ρόλο του επίσης ορθολογιστή,
μονοκόμματου αστυνομικού, ήταν πολύ πειστικός, πολύ άνετος πάνω στη σκηνή και ιδιαίτερα
απολαυστικός στους διαλόγους του με την Τυρέα.
Συμπέρασμα: Μην χάσετε
αυτή την αξιόλογη παράσταση που επιβεβαιώνει πόσο περήφανοι είμαστε για το
σύγχρονο ελληνικό θέατρο! Κάθε Τετάρτη και Πέμπτη μέχρι τις 5 Ιουνίου.
Λοιποί συντελεστές:
Επιμέλεια σκηνικών/κοστουμιών: Κατερίνα Μωροπούλου
Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς
Κινησιολογία: Αναστασία Γεωργαλά
Επιμέλεια μουσικής: Δημήτρης Γεωργαλάς
Γραφιστική Επιμέλεια: Κατερίνα Σεμερτζόγλου
Φωτογραφίες: Παναγιώτης Ανδριόπουλος
Video/Trailer παράστασης: Νικήτας Χάσκας
Sound
Editing: Γιώργος Γιαννακούλας
Επικοινωνία: Καλλ. Εταιρεία CALD/Le Canard qui
Parle
Εκτέλεση Παραγωγής: ΜΑΝΤΑΜ ΣΑΡΔΑΜ
(web site: https://madamsardam.com/ FB: Μαντάμ
Σαρδάμ, IG: @madamsardam)
Comments
Post a Comment